Kí Ức Mùa Nước Nổi
Quê tôi miền Tây. Mỗi năm đến mùa nước về lòng tôi lại nôn nao háo hức lạ thường.
Mùa nước nổi là mùa cá, cua, tép về nhiều nhất với vùng ĐBSCL. Nước về nhiều có tác dụng rất lớn trong việc tháo chua, rửa phèn, tiêu diệt mầm bệnh, vệ sinh đồng ruộng; đặc biệt là bồi đắp phù sa. Năm nào lũ cao, chắc chắn mùa vụ Đông Xuân của nông dân miền Tây trúng đậm. Nó cũng là mùa để mọi người quê tôi kiếm thêm thu nhập. Tôi nhớ lắm cái thời thơ ấu ở quê đặc biệt là vào mùa nước nổi.
Tôi được cùng Ba đi giăng lưới cá linh. Đi trên chiếc xuồng ba lá. Bắt đầu ngày ra đồng, trước tiên ba tôi tìm chổ nào thuận lợi và nghĩ sẽ có nhiều cá và bắt đầu thả những mảng lưới xuống sau đó ngồi chờ khoảng 30 phút – 1 tiếng thì giở lên, lưới dính đầy ấp cá gương mặt tôi lúc nào cũng rạng rỡ tươi gói.
Cá linh về chiên giòn chấm mắm me ăn là ngon hết sảy.
Mùa lũ, khi các loài rau trên cạn bị ngập nước, khan hiếm, thì các loại rau đặc trưng mùa nước nổi lại phát triển mạnh.
Đó là bông súng. Bông súng ngày xưa mọc cả đồng còn gọi là bông súng ma nhưng rất ngon, Cọng nhỏ màu vàng nhạt, mọc hoang ngoài đồng ai muốn hái bao nhiêu cũng được, có người hái về bán, có người hái ăn, xôn xao đông đúc vui lắm.
Bông súng hái về nấu canh chua cá linh, bông súng bóp giấm làm gỏi chấm cá kho ăn trên cả tuyệt vời.
Ngoài ra còn có bông Điên Điển, bông nhỏ, màu vàng, dẹt, hoa cỡ đầu ngón tay. Điên điển là loại hoa và rau đặc trưng nhất trong mùa nước nổi ở vùng đầu nguồn sông Tiền và sông Hậu, vùng tứ giác Long Xuyên, và vùng đồng bưng của Đồng Tháp Mười. Chúng mọc theo các bờ kênh , bờ ranh , bông điên điển chính vàng rực cả cánh đồng, tôi còn nhớ 2 chị em tôi trên chiếc xuống ba lá, đứa ngồi đầu mũi đứa ngồi phía sau tay lái, bơi đến các cây có bông nhiều vàng nhất, tay hái miệng cười, ngoài đồng thì gió thổi vi vu, vừa hái vừa kể chuyện vui và kể các món ăn ngon từ bông điên điển như điên điển xào tép, nấu canh chua, ăn với cá kho, mắm kho nói đến là thấy thèm.
Tối đến gia đình tôi lại bắt đầu hành trình kéo ốc, giăng lưới cá rô.
Ban đầu thả lưới cá rô trước. Sau đó đến một khoảng xa khác kéo ốc.
Lưới kéo ốc cũng đơn giản như lưới kéo cá, 2 người nắm ở 2 đầu lưới thả xuống nước đi 1 khoảng kéo lên sẽ dính nhiều ốc, rửa sạch sau đó để lên xuồng và tiếp tục những mẻ lưới khác cho đến khi nào thấy được nhiều thì nghỉ và quay lại giở lưới lúc nảy giăng lên và gở cá đem về.
Thế là một ngày lại trôi qua. Sáng khoảng 2-3h sáng mọi người lại thức dậy nấu ốc và lể ốc để bán cho thương lái. Tôi nhớ 1kg ruột ốc đã lể ra chỉ vài trăm đồng. Nhưng cả xóm tôi ai cũng vui và háo hức.
Mọi người vui lắm khi mùa nước nổi đến. Trẻ em chưa biết làm gì thì cũng thích cái cảnh sông nước này lúc nào cũng đòi người lớn cho theo chở ra cánh đồng ngập nước bao la, gió mát dọc nước mà cười khúc khích.
Đây là một mùa mà để lại trong tôi nhiều kỉ niệm đẹp nó mãi theo tôi cho đến bây giờ. Tôi được lớn lên, được ăn học bởi hạt lúa quê nhà và những con mắm cá linh thơm lừng mùi dân dã với tình yêu thương vô bờ của cha mẹ tôi. Tôi vẫn thường cảm thấy mình rất sung sướng, hạnh phúc khi được sinh ra và lớn lên tại vùng quê ĐBSCL và được trải qua những ngày tháng hạnh phúc đầy kỉ niệm về mùa nước nổi này.
Mùa nước nổi ở ĐBSCL thường kết thúc khi trời chuyển sang có gió bấc non, ấy là vào khoảng giữa, cuối tháng 11 âl. Cư dân đồng bằng lại sửa soạn cho một năm mới sắp trở về. Thuyền câu, thuyền chài, vó, lưới cũng được tu bổ, sửa chữa lại sau mùa nước nổi. Và trong lu, khạp đã “vựa” đầy mắm cá linh, cá sặt; khô cá các loại cũng thấy phơi đầy trước nhà.
Kim Chi
Chia sẻ bài viết Kí Ức Mùa Nước Nổi